THEORBO: 16. yüzyılda Floransa'da keşfedilen bu enstrüman, insana çeşit çeşit hikayeler anlatır. İki farklı sapı vardır ve oldukça büyük bu enstrümanı çalmak hüner ister. Toplam 14 teli mevcut, 6'sı iki telli olmak kaydıyla. Dinlediğim theorbo videosunda bana anlatılan hikaye şöyle idi;
http://www.youtube.com/watch?v=qeUcGD4rRRc
KALİMBA: Metal ve ahşabın mükemmel uyumu sonucu, sesi ile insana huzur veren bu Afrika çalgısı piyano gibi çalınır. Zaten Wikipedia ismini thumb piano başlığı altında yayınlamıştır. 3000 yıl evvel afrikanın batı sahillerinde bambu tuşlu bulunan kalimba, açık ara en eski enstrümanlardan biri olduğunu ortaya koyar. Sonraları tuşlar metal olmuş ki onun da ilk örnekleri 1300 seneliktir. Hepimizin kulağının çok aşina olduğu bu çalgı, ismiyle olmasa bile sesiyle popülerdir. İlk videoda klasik bir kalimba, ikinci videoda ise bu çalgının varyasyonları ile istenirse sınırların ne kadar zorlanabileceğini göreceksiniz. Meraklısı olanlar için 2. videoda çalan abinin şeceresi de 3 nolu bağlantıda. Buyrunuz;
1. http://www.youtube.com/watch?v=NDSts7geYMo&feature=endscreen&NR=1
2. http://www.youtube.com/watch?v=5fAAGheYTFA&feature=related
3. http://en.wikipedia.org/wiki/Array_mbira
DULCIMER: Kuzey Amerika Appalaş dağlarından size selam size selam getirmişem diyen İskoç -İrlandalı arkadaşlar 19. yy'da, "bu da bizim bağlamamız olsun" demişlerdir.3 veya 4 tellidir. Dinlerken canınız el çırpmak, azıcık ritim yeteneği olanlar ise bu çırpışma halinde, sağ veya sol ayaklarını da yere çalıp ses getirmek isteyebilirler. Şöyle ki:
http://www.youtube.com/watch?v=INu3UQ35yVk
JEW HARP: Hepimizin daha önce bir şekilde dinlemiş olduğu bu enstrümanın geçmişi oldukça eskiye dayanmakla beraber, 4. yy'da Çin'de çizimlerine rastlanmıştır. Çok farklı coğrafyalarda birbirine yakın işlevi gören, farklı isimlerle adlandırılan bu enstrüman aynı zamanda Türki cumhuriyetlerde de halen çalınmaktadır. Ben de çaldığım için bu enstrümana torpil geçer ve farklı örneklerini dinlemeniz için size 4 farklı video sunarım. 1. videoda batılı arkadaşlar grup halinde meşk edecekler. 2. video da Altaylardan bir abimiz hikayesini anlattığı çok iyi bir performans sergileyecek. Tribal kafalara 3. videoda gireceğiz. 4. videoda ise bu aleti çalan adamları sinir eden Yann diye bir insan evladı var. Bu enstrümanı çalın, beyin frekanslarınızı gevşetin, rahatlatın derim ben;
1. http://www.youtube.com/watch?v=SOifVKoDUZ4&feature=related
2. http://www.youtube.com/watch?v=M5OUeyKicWw&feature=related
3. http://www.youtube.com/watch?v=jFIQsNAuAu0&feature=related
4. http://www.youtube.com/watch?v=4kR0zxp0gjE&feature=related
THROAT SINGING: Bence bu da bir enstrümandır, sadece satın alamazsınız. Gırtlağınızda bu "çalgı" vardır ya da yoktur. Farklı yerlerde, ilginç müzikler yapıyor insanlar; Kanada'dan Moğolistan'a kadar. Beni en çok etkileyenlerden birisi de 4 no'lu video oldu. Çeşitli hayvanların seslerini çıkaran bu iki tatlı kadın arasında bir mücadele vardır; duran, nefes alan veya gülen kaybeder :)
1. http://www.youtube.com/watch?v=DY1pcEtHI_w
2. http://www.youtube.com/watch?v=t8QuNdfb-Yw&feature=related
3. http://www.youtube.com/watch?v=jQICq2YBkcY&feature=related
4. http://www.youtube.com/watch?v=_x86SiUS7oA&feature=related
19 Şubat 2012 Pazar
18 Şubat 2012 Cumartesi
İlgimi Cezbeden Enstrümanlar - 2
KORA: Bu enstrümanın adını ilk defa Tom diye Afrika'da djembe dersi almış olan bir arkadaşımdan duymuştum. Bana anlatığı kadarı ile çalınması oldukça zor bir enstrümandı. Açtım baktım ben de haliyle, nasılmış diye hemen. Zormuş :)
Kora, yarım kesilmiş su kabağı ile üstüne inek derisi gerilmiş olan çok telli bir Batı Afrika çalgısı.Sahip olduğu 21 tel gövdeden dışarı uzanan çubuğun bir tarafında on bir, diğer tarafında da on tane bulunmak üzere ayarlanmış. Çalgı çalınırken gövdenin iç kısmı müzisyene dönük. Korayı çalmak için her iki elin de baş parmak ve işaret parmakları kullanılır. Yaygın olarak Gambia, Mali,Senegal ve Gine'de çalınır. (alıntı / vikipedi)
Bu çalgıyı bir kaç nesil boyunca çalan bir ailenin mirası ve günümüzdeki üstadı Toumani Diabete, ilk videomuzda çalma mantığını anlatıyor bizlere (evet beyninizi 7'ye falan bölerek çalcaksınız:). 2. videoda ise müziğin tadını çıkarın derim ben.
1. http://www.youtube.com/watch?v=8luhdxS2KuM
2. http://www.youtube.com/watch?v=1PKdK_68r0A&feature=relmfu
CUICA: En makara çalgılardan birisidir. Brezilya dediğimizde aklımıza samba geliyorsa, samba dediğimizde de aklımıza ne gelecek? Evet cuica! Kendisi solo çalındığında, belki herkes tarafından uzun süre dinlenilmesi mümkün olmayan (bkz. video 1) fakat samba çalmaya başladığında, içimizi kıpır kıpır eden (bkz. video 2) enstrümanlarımızdandır. İç Anadolu bölgesinin bozlaklarıyla da iyi gider? Şaka bir yana, Okay Temiz abimiz, taaa 80'li yıllarda "Denizaltı Rüzgarları" adlı parçasında çaktırmadan başarıyla kullanmıştır.
1. http://www.youtube.com/watch?v=Tqh2wWIMDAA
2. http://www.youtube.com/watch?v=AUUbg1PUK8I&feature=related
WATERPHONE: Yahu bugüne kadar adını hiç duymadım desem, bugün itibari ile şans eseri keşfettim desem. Bu alet hakkında çok fazla bir şey söylemiycem, çünkü enstrümanı keşfeden Richard Bey'in sitesini incelemek istiyorum öncelikle.(bkz. aşağıda ya da aşağıya bakınız) Sadece ben korkak bir insanım diyorsanız, bu oyuncağı çok sevemeyebilirsiniz.
1. http://www.youtube.com/watch?v=hFyv6t3OS3c
2. http://www.youtube.com/watch?v=BSnr5RQJjbA
Site adresi: http://www.waterphone.com/
THEREMIN: Şahsen almak, çalmak istediğim ilgimi cezbeden enstrümanların başında gelir. *İsmini mucidi olan rus Profesör Leon Theremin den alır. Kontrolü iki metal anten arasında sağlanır, bu antenler aleti çalan kişinin ellerinin pozisyonunu algılarlar. Bir el ile titreşim dalgaları gönderilir diğer el ile de sesin şiddeti ayarlanır. Teremin ürkütücü sesler ile birleşik bir alettir. Elektrik sinyalleri Teremin uzerinde büyütülür ve bağlı olan hoparlörlere gönderilir.(vikipedi)
Aşağıda izleyeceğiniz videoda, bu aleti çalan en maharetli elleri görmeniz mümkündür.
http://www.youtube.com/watch?v=Ptq_N-gjEpI&feature=share,
OCARINA: Kısaca üflüyosun, o da senin ruhuna üflüyor.
1. http://www.youtube.com/user/docjazz4?ob=4&feature=results_main
2. http://www.youtube.com/watch?v=jKrhPHSuy4Q
Kora, yarım kesilmiş su kabağı ile üstüne inek derisi gerilmiş olan çok telli bir Batı Afrika çalgısı.Sahip olduğu 21 tel gövdeden dışarı uzanan çubuğun bir tarafında on bir, diğer tarafında da on tane bulunmak üzere ayarlanmış. Çalgı çalınırken gövdenin iç kısmı müzisyene dönük. Korayı çalmak için her iki elin de baş parmak ve işaret parmakları kullanılır. Yaygın olarak Gambia, Mali,Senegal ve Gine'de çalınır. (alıntı / vikipedi)
Bu çalgıyı bir kaç nesil boyunca çalan bir ailenin mirası ve günümüzdeki üstadı Toumani Diabete, ilk videomuzda çalma mantığını anlatıyor bizlere (evet beyninizi 7'ye falan bölerek çalcaksınız:). 2. videoda ise müziğin tadını çıkarın derim ben.
1. http://www.youtube.com/watch?v=8luhdxS2KuM
2. http://www.youtube.com/watch?v=1PKdK_68r0A&feature=relmfu
CUICA: En makara çalgılardan birisidir. Brezilya dediğimizde aklımıza samba geliyorsa, samba dediğimizde de aklımıza ne gelecek? Evet cuica! Kendisi solo çalındığında, belki herkes tarafından uzun süre dinlenilmesi mümkün olmayan (bkz. video 1) fakat samba çalmaya başladığında, içimizi kıpır kıpır eden (bkz. video 2) enstrümanlarımızdandır. İç Anadolu bölgesinin bozlaklarıyla da iyi gider? Şaka bir yana, Okay Temiz abimiz, taaa 80'li yıllarda "Denizaltı Rüzgarları" adlı parçasında çaktırmadan başarıyla kullanmıştır.
1. http://www.youtube.com/watch?v=Tqh2wWIMDAA
2. http://www.youtube.com/watch?v=AUUbg1PUK8I&feature=related
WATERPHONE: Yahu bugüne kadar adını hiç duymadım desem, bugün itibari ile şans eseri keşfettim desem. Bu alet hakkında çok fazla bir şey söylemiycem, çünkü enstrümanı keşfeden Richard Bey'in sitesini incelemek istiyorum öncelikle.(bkz. aşağıda ya da aşağıya bakınız) Sadece ben korkak bir insanım diyorsanız, bu oyuncağı çok sevemeyebilirsiniz.
1. http://www.youtube.com/watch?v=hFyv6t3OS3c
2. http://www.youtube.com/watch?v=BSnr5RQJjbA
Site adresi: http://www.waterphone.com/
THEREMIN: Şahsen almak, çalmak istediğim ilgimi cezbeden enstrümanların başında gelir. *İsmini mucidi olan rus Profesör Leon Theremin den alır. Kontrolü iki metal anten arasında sağlanır, bu antenler aleti çalan kişinin ellerinin pozisyonunu algılarlar. Bir el ile titreşim dalgaları gönderilir diğer el ile de sesin şiddeti ayarlanır. Teremin ürkütücü sesler ile birleşik bir alettir. Elektrik sinyalleri Teremin uzerinde büyütülür ve bağlı olan hoparlörlere gönderilir.(vikipedi)
Aşağıda izleyeceğiniz videoda, bu aleti çalan en maharetli elleri görmeniz mümkündür.
http://www.youtube.com/watch?v=Ptq_N-gjEpI&feature=share,
OCARINA: Kısaca üflüyosun, o da senin ruhuna üflüyor.
1. http://www.youtube.com/user/docjazz4?ob=4&feature=results_main
2. http://www.youtube.com/watch?v=jKrhPHSuy4Q
İlgimi Cezbeden Enstrümanlar - 1 (Uzakdoğu)
ERHU: Bu enstrümanın tırnakla çalınması, çalım tekniği yönünden yurdumun klasik kemençesine benzerlik gösterir. Tellerin sapına oldukça uzak olması ve sesinin verdiği derinliğin çalan kişiyi çeşitli jestlere meyletmesi ilgi çekici. Kısaca verilecek bilgiler:
Erhu, Çin’in tanınmış yaylı müzik aletidir. Kökeni 7.-10. yüzyıllar arasında hüküm süren Tang hanedanına uzanan Erhu, o zamanlar esas olarak Çin’in kuzeybatısındaki azınlık milliyetler arasında yaygındı. Bin yıldan fazla süre içinde Erhu, operalar için önemli bir çalgı haline geldi. Erhu’nun yapısı çok basittir. Yaklaşık 80 santim uzunluğundaki sap, iki tel, çay bardağı şeklindeki gövde ve at kıllarından yapılan yaydan oluşur. Çalgıcı, sol elinde Erhu, sağ elinde kavisi tutar. Erhu’nun ses ölçüsü, üç oktava ulaşır.(alıntıdır)
Farklı örneklerini izledim ve bu video'da karar kıldım;
http://www.youtube.com/watch?v=Uxlz1jBEoL8&feature=related
GUZHENG: Bana oldukça sofistike görünen ve bir üstat elinden dinlediğim vakit haksız olmadığımı anladığım, pek eski bir Çin enstrümanıdır kendisi. Çin'de oldukça popüler bir enstrümanmış. Dinlediğimiz anda zaten "haaa ben bunu biliyom" dedirtir. Enstrümanistin sağ eli ile çaldığı notaları, sol eliyle bambaşka diyarlara götürmesi açısından çalımı oldukça zor görünmekte. Aklımıza ilk anda kah arpı, kah kanunu getirse de o Guzheng'dir.
Benim görmeye değer bulduğum iki video var. Birincisi geleneksel guzheng çalımına iyi bir örnek ve diğeri azıcık içiniz açılsın diye Gorillaz ile birlikte canlı bir performans;
1. http://www.youtube.com/watch?v=1KhUo66Nj7w&feature=share
2. http://www.youtube.com/watch?v=whJ2nPeqtVU&feature=related
SHENG: Bu enstrümanın görüntüsü ilk bakışta hemen ilgimi çekti. 12. yy'dan beri Çin'de çalınan, sesi de bazı bazı mızıkayı andıran meret ne menem bir şeymiş diyenlere;
http://www.youtube.com/watch?v=_iR-KrbeFs0&feature=share
XUN: Adının "wind instrument" olarak anılması baya baya hoşuma gitti. Çin'in en eski çalgılarından. Benim de buna çok benzer ve seramikten yapılma bir kızılderili çalgım var. Ocarina ile de bir akrabalıkları olduğu kesin. Çok farklı şekillerde ve ebatlarda olabiliyor. Buna bağlı olarak üzerindeki delik sayısı ve tonları da farklılık gösteriyor elbet. Çıkardığı ses derin ve gerçekten rüzgarla bir ilgisi var bu aletin.
Bu nedenle rüzgarlı bir havada çalan bu amcanın videosunu seçtim;
http://www.youtube.com/watch?v=O9ASqF8qQI4&feature=share
PİPA: Perde aralıkları ve klavyesi oldukça ilgi çekici olan bu çalgının çalımı da oldukça zor görünmekte. Yemek yeme konusunda gayet basit davranan Çin evlatları, ( sokaktan geçen köpek, türlü börtü böcek v.b.) maalesef alfabeleri ve enstrümanları konusunda aynı kolaylığa mahal vermemişler.
Kendisinin üstat olduğunu öncelikle tavırlarından anladığımız, hemen sonra çalımıyla da bu çıkarımımızı onayladığımız çekik gözlü, serin ruhlu (ki ben kendisinin az konuştuğunu düşünüyorum) Lin Shi-Chen amcamın videosu da şöyle;
http://www.youtube.com/watch?v=KCK29taZ2N4&feature=share
GUQIN: Guqin, Çin’in eski telli müzik aleti imiş. Yaklaşık 3 bin yıl önce hüküm süren Zhou Hanedanı döneminde Çin milletinin ataları tarafından yaratılmış. Eski çağlarda çalgıcılar, Guqin çalmadan önce banyo yaparlar, tütsü yakarlar, sonra bacakları üzerinde oturarak çalmaya başlarlarmış.
Erhu, Çin’in tanınmış yaylı müzik aletidir. Kökeni 7.-10. yüzyıllar arasında hüküm süren Tang hanedanına uzanan Erhu, o zamanlar esas olarak Çin’in kuzeybatısındaki azınlık milliyetler arasında yaygındı. Bin yıldan fazla süre içinde Erhu, operalar için önemli bir çalgı haline geldi. Erhu’nun yapısı çok basittir. Yaklaşık 80 santim uzunluğundaki sap, iki tel, çay bardağı şeklindeki gövde ve at kıllarından yapılan yaydan oluşur. Çalgıcı, sol elinde Erhu, sağ elinde kavisi tutar. Erhu’nun ses ölçüsü, üç oktava ulaşır.(alıntıdır)
Farklı örneklerini izledim ve bu video'da karar kıldım;
http://www.youtube.com/watch?v=Uxlz1jBEoL8&feature=related
GUZHENG: Bana oldukça sofistike görünen ve bir üstat elinden dinlediğim vakit haksız olmadığımı anladığım, pek eski bir Çin enstrümanıdır kendisi. Çin'de oldukça popüler bir enstrümanmış. Dinlediğimiz anda zaten "haaa ben bunu biliyom" dedirtir. Enstrümanistin sağ eli ile çaldığı notaları, sol eliyle bambaşka diyarlara götürmesi açısından çalımı oldukça zor görünmekte. Aklımıza ilk anda kah arpı, kah kanunu getirse de o Guzheng'dir.
Benim görmeye değer bulduğum iki video var. Birincisi geleneksel guzheng çalımına iyi bir örnek ve diğeri azıcık içiniz açılsın diye Gorillaz ile birlikte canlı bir performans;
1. http://www.youtube.com/watch?v=1KhUo66Nj7w&feature=share
2. http://www.youtube.com/watch?v=whJ2nPeqtVU&feature=related
SHENG: Bu enstrümanın görüntüsü ilk bakışta hemen ilgimi çekti. 12. yy'dan beri Çin'de çalınan, sesi de bazı bazı mızıkayı andıran meret ne menem bir şeymiş diyenlere;
http://www.youtube.com/watch?v=_iR-KrbeFs0&feature=share
XUN: Adının "wind instrument" olarak anılması baya baya hoşuma gitti. Çin'in en eski çalgılarından. Benim de buna çok benzer ve seramikten yapılma bir kızılderili çalgım var. Ocarina ile de bir akrabalıkları olduğu kesin. Çok farklı şekillerde ve ebatlarda olabiliyor. Buna bağlı olarak üzerindeki delik sayısı ve tonları da farklılık gösteriyor elbet. Çıkardığı ses derin ve gerçekten rüzgarla bir ilgisi var bu aletin.
Bu nedenle rüzgarlı bir havada çalan bu amcanın videosunu seçtim;
http://www.youtube.com/watch?v=O9ASqF8qQI4&feature=share
PİPA: Perde aralıkları ve klavyesi oldukça ilgi çekici olan bu çalgının çalımı da oldukça zor görünmekte. Yemek yeme konusunda gayet basit davranan Çin evlatları, ( sokaktan geçen köpek, türlü börtü böcek v.b.) maalesef alfabeleri ve enstrümanları konusunda aynı kolaylığa mahal vermemişler.
Kendisinin üstat olduğunu öncelikle tavırlarından anladığımız, hemen sonra çalımıyla da bu çıkarımımızı onayladığımız çekik gözlü, serin ruhlu (ki ben kendisinin az konuştuğunu düşünüyorum) Lin Shi-Chen amcamın videosu da şöyle;
http://www.youtube.com/watch?v=KCK29taZ2N4&feature=share
GUQIN: Guqin, Çin’in eski telli müzik aleti imiş. Yaklaşık 3 bin yıl önce hüküm süren Zhou Hanedanı döneminde Çin milletinin ataları tarafından yaratılmış. Eski çağlarda çalgıcılar, Guqin çalmadan önce banyo yaparlar, tütsü yakarlar, sonra bacakları üzerinde oturarak çalmaya başlarlarmış.
Kung-fu bildiği gün gibi açık olan Liu Zhengchun sizler için çalıyor; QiujiangyeboSevinç, nefret, hüzün gibi duyguların yanı sıra doğa güzellikleri de Guqin’le ifade edilebilirmiş.
http://www.youtube.com/watch?v=fKNeParT2eQ
10 Şubat 2012 Cuma
Ç'alıntı
.....Marki, İtalyan tiorbasının tozunu aldı. Sonra tellerini gererek, yalnızca sevgiye yorulabilecek bir titizlikle akort etti ve ne yılların, ne de uzak anıların değiştirebildiği iyi bir ses ve kötü bir kulakla bir zamanların şarkılarını yeniden çalıp söylemeye koyuldu. O günlerde Sierva Maria, şarkılarda dedikleri gibi, aşkın her şeyin üstesinden gelebileceğinin doğru olup olmadığını sordu ona.
"Doğrudur" diye yanıt verdi babası, "ama sen yine de inanmasan iyi olur."....
http://www.youtube.com/watch?v=qeUcGD4rRRc
...."Demek inancınızı yeniden kazandınız." dedi Abrenuncio.
"İnsan hiçbir zaman inancını tam olarak yitirmez," diye karşılık verdi marki. "İçinde hep bir kuşku kalır."
Abrenuncio, ne demek istediğini anlamıştı. Artık inanmaz olmanın, daha önce inancın bulunduğu yerde silinmez bir yara izi bıraktığını düşünmüştü hep....
"Doğrudur" diye yanıt verdi babası, "ama sen yine de inanmasan iyi olur."....
http://www.youtube.com/watch?v=qeUcGD4rRRc
...."Demek inancınızı yeniden kazandınız." dedi Abrenuncio.
"İnsan hiçbir zaman inancını tam olarak yitirmez," diye karşılık verdi marki. "İçinde hep bir kuşku kalır."
Abrenuncio, ne demek istediğini anlamıştı. Artık inanmaz olmanın, daha önce inancın bulunduğu yerde silinmez bir yara izi bıraktığını düşünmüştü hep....
3 Şubat 2012 Cuma
O - ADAM - ÇİÇEK
O adam çiçeği şu kadına vermez,
Şu kadının bahçesine eker,
Bakar melül melül.
Bu adam görür o çiçeği,
Koparır,
Verir öbür kadına,
Bakar melül melül.
Şu kadın bahçesindeki çiçeği sez-e-mez,
Bu adam öbür kadının bahçesine çiçek e-ke-mez,
Öbür kadın "Neden kopardın be adam!" di-ye-mez,
O adam kim kopardı çiçekleri bil-e-mez,
Nerde kaldı bu çiçeğin kökü?
Fidansızlar
Akyaka
Şu kadının bahçesine eker,
Bakar melül melül.
Bu adam görür o çiçeği,
Koparır,
Verir öbür kadına,
Bakar melül melül.
Şu kadın bahçesindeki çiçeği sez-e-mez,
Bu adam öbür kadının bahçesine çiçek e-ke-mez,
Öbür kadın "Neden kopardın be adam!" di-ye-mez,
O adam kim kopardı çiçekleri bil-e-mez,
Nerde kaldı bu çiçeğin kökü?
Fidansızlar
Akyaka
OL-SANA 4-4'LÜK
Ve öyle oldu dediler,
Olduk,
Ve öyle olsun dediler,
Olduk,
Ve öyle olsun dediler,
Bir şey anlıyor(muy)duk,
Takip ettik.
Ve savrul, yumul,
Para kazan, yamul.
Ve sorma,
GEL,
Sokul, sokul.
Daha sokul,
VE DEFOL!!!
.........................
Def'olduk,
Ve def'ettik,
İçimizi; def'nettik,
Elaleme; def'olduk,
Elalemi; def'ettik,
Vurduk insan içinde def'imize,
Duyulsun heeeep 9-8'lik,
Oysa hepimiz 4-4'lük olmak isterdik...
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)